Geplaatst op

Frictie: Ethiek in tijden van dataïsme – online presentatie 6 mei 2020

Wees welkom bij de feestelijke online launch van Frictie: Ethiek in tijden van dataïsme op 6 mei 2020 om 17.00 uur. Ik ga in gesprek met Nikki Dekker en Dirk Vis over de vraag wat niet in data te vertalen is, onder de bezielende begeleiding van DIGIDOPAMINE (Harm Hofmans en Nadine Roestenburg). Luister, denk, chat en proost mee!

Bestel alvast een exemplaar bij de lokale boekhandel, bijvoorbeeld Athenaeum. Rotterdammers kunnen een gesigneerd exemplaar reserveren bij Van Gennep en dat ophalen of per fiets laten bezorgen. In de tussentijd luister je hier naar de bijbehorende Spotify-playlist en lees je hier een fragment 🙂

(Wees gerust, het boek is niet zo dik als het plaatje doet vermoeden.)

Geplaatst op

Tijdvensters: interview over tijd in de postdigitale wereld

Vorig jaar alweer werd ik geïnterviewd voor een videoserie van De Bedachtzamen – een collectief met een website vol verhalen, kunst en reflecties die tegenwicht bieden aan de hyper-geaccelereerde tijd waarin we leven. Ik was nog aan het bijkomen van mijn terugkeer uit het Van Doesburghuis – wat een bijzondere ervaring en confrontatie met het heersende tijdregime was gebleken.

Ik vertel over de naar mijn idee onterechte ophemeling van de verveling, over het ontwikkelen van een omgangsregeling met je smartphone, over de mogelijkheid om je autonomie te bewaren tegenover de eis van Totale Communicatie.

Nu is het eindelijk te bekijken. De sneeuw ligt nog, mijn haar zit in een (ongekamde, inmiddels weer aangegroeide) pony. Zo is het interview een voorbeeld van tijd nemen. Het thema tijd is zelf onverminderd tijdloos. In isolatie worden we er allemaal nog meer mee geconfronteerd dan gewoonlijk. Hoe verhoud je je tot tijd in een stille en tegelijk oorverdovende periode als deze? Vanuit het verstilde Doornburgh, herinnerend aan mijn zelf-isolatie in het Van Doesburghuis, nu de wereld in.

Tijdsvensters #2 – Miriam Rasch from Tijdsvensters on Vimeo.

Geplaatst op

Vrijheid, gelijkheid, identiteit: recensie van Mens/onmens van Bas Heijne

Bas Heijne zet met Mens/onmens zijn onderzoek naar identiteit en onze verhouding daartoe voort, zoals hij eerder deed in Onredelijkheid, Moeten wij van elkaar houden en Onbehagen. Wat betekent het om mens te zijn? In de hedendaagse mediamaatschappij lijken we een speelbal van onze emoties geworden – en dus van hen die die emoties weten te bespelen. Hoe kunnen we ons daartegen verzetten?

In drie delen, elk op hun beurt onderverdeeld in korte, genummerde paragrafen, gaat Heijne in op maatschappelijke kwesties als nepnieuws en post-truth, de protesten van de Gele Hesjes en de afkeer van de elite waar die symbool van zijn, maar ook de veranderende betekenis van ‘grote woorden’ zoals waarheid, solidariteit en vrijheid.

Lees verder op Athenaeum: Vrijheid, gelijkheid, identiteit

Geplaatst op

Teruggevonden essay: Esthetisch verantwoord

Hoe je merkt dat je ouder wordt… Zoekend naar een bron kwam ik op DuckDuckGo een essay van mezelf tegen, uit 2003 (!). Ik wist wel dat ik het essay had geschreven, want het leverde me een beurs op om filosofie te gaan studeren via (toen nog) de Radboudstichting. Ik wist ook dat het ‘Esthetisch verantwoord’ heette en draaide om ethiek en literatuur.

Wat ik niet meer wist was dat ik het daarin had over om en nabij precies hetzelfde als waar ik nu een boek over schrijf. (Het boek gaat over data, daar had ik het in 2003 overduidelijk niet over, maar de rest… tja.) ‘Zo beschouwd lijkt vervreemding een voorwaarde voor ethische reflectie,’ schrijf ik daar – zal ik mezelf citeren?

Wat ik ook niet meer wist, was dat dit essay’tje gepubliceerd werd in Frame, het tijdschrift dat gelieerd is aan de studie Literatuurwetenschap in Utrecht, waar ik gestudeerd heb voor ik aan de filosofiestudie begon. Het staat dus gewoon online. Inclusief mijn oude adres, telefoonnummer en e-mailadres – zo ging dat in 2004.

Het hele nummer lezen kan hier: Frame 17.1 – Literatuur en Ethiek | mei 2004

Of download direct de pdf van ‘Esthetisch verantwoord: Over de ethische waarde van literatuur’.

Geplaatst op

Susan Sontag: bovenmenselijk én tragisch. Over de biografie van Benjamin Moser

Al enkele maanden voor verschijnen wist Benjamin Mosers Sontag. Haar leven en werk (vertaald door Lidwien Biekmann en Koos Mebius) aandacht te genereren, met zo’n geruchtmakende onthulling die een biografie tegenwoordig verplicht lijkt te bevatten. Niet Philip Rieff, zo heet het, schreef Freud: The Mind of the Moralist, maar Susan Sontag, Rieffs voormalige-studente-inmiddels-echtgenote, die dus als jonge moeder van in de twintig in zijn naam zat te buffelen op een vernieuwende Freud-interpretatie. Het is een onthulling die Sontag geen recht doet, en Mosers werk ook niet.

Lees verder op Athenaeum: Susan Sontag: bovenmenselijk én tragisch

Geplaatst op

(Niet)-werken als een Duracell-konijn: over Not Working van Josh Cohen

Voor de NRC-boekenspecial over technologie en mens (26 april 2019) schreef ik een recensie over Josh Cohens Not Working: Why We Have to Stop. Kenners weten dat ik groot liefhebber was van zijn boek The Private Life, waarover ik schreef in het essay ‘Tegen transparantie’ in Zwemmen in de oceaan. Ook dit is weer een geweldig literair-filosofisch werk. Zeg maar gerust: vijf ballen.

Klik op het plaatje om het te vergroten.

Geplaatst op

Verschenen: De nieuwe feministische leeslijst

Eerder berichtte ik over mijn stuk over Luce Irigaray, dat ik schreef voor De Groene Amsterdammer: ‘Vrouwspreken’ met trotslippen als tiende deel van de serie Feministische Leeslijst.

Heuglijk nieuws! Alle essays van de serie zijn nu bij elkaar gebracht in een handzaam boek, samengesteld door Marja Pruis en uitgegeven door Das Mag: De nieuwe feministische leeslijst. Verplicht leesvoer uiteraard.

Check hier.

Geplaatst op

Verschenen: collectie Brainwash-artikelen ‘Dat kan beter!’

In de zomer van 2017 was ik te gast bij Brainwash radio, waar ik een column uitsprak die – zo ontdek ik nu – nooit op mijn website is verschenen dan wel gearchiveerd. Nu is het ideale moment om dat alsnog te doen, aangezien hij is opgenomen in de bundel ‘Dat kan beter! Nieuwe ideeën over geluk, gelijkheid, vooruitgang en meer’, met stukken van binnen- en buitenlandse filosofen, psychiaters, antropologen, sociologen, journalisten en historici. Ingeklemd tussen Susan Neiman en Naomi Klein vind je mijn bijdrage. Dat kan slechter!

Terugluisteren van de radio-uitzending kan hier.

Hoe tech-bedrijven het basisinkomen gebruiken voor hun eigenbelang

“Verschenen: collectie Brainwash-artikelen ‘Dat kan beter!’” verder lezen

Geplaatst op

Over de vrouwelijke filosofie van Luce Irigaray

Voor De Groene Amsterdammer schreef ik onlangs over filosofe en psychoanalytica Luce Irigaray, in het bijzonder over Dit geslacht dat niet (één) is.

Ik stel me zo voor dat Luce Irigaray bij zulke hardnekkige ‘macho-mythes’ zin heeft om de straat op te gaan met een kartonnen bord in de hand zoals dat van de oudere dame die werd gefotografeerd bij een protest tegen het verscherpen van abortuswetgeving: ‘I can’t believe I still have to protest this fucking shit.’

Lees het tiende deel van de Feministische Leeslijst hier: ‘Vrouwspreken’ met trotslippen