Iedereen met een gepersonaliseerde startpagina say yeah! Ik had het er al eerder over, maar nu zal ik er wat meer over vertellen. Zoals je een restaurant nooit op de openingsavond mag beoordelen, heeft ook een nieuwe startpagina tijd nodig om goed tot zijn recht te komen (of juist niet natuurlijk). Inmiddels ben ik twee maanden Netvibes-er, tijd voor evaluatie. De conclusie geeft ik alvast weg: Netvibes is een aanrader!
Waarom? Bloggers bevelen dit soort sites (er bestaan er meerdere, waaronder een van Google die me minder aanspreekt) aan door te beweren dat je er tijd mee bespaart. Door Netvibes zou de internetter die per dag drie uur online zit dezelfde informatie vinden in slechts één uur. Je logt in op Netvibes, zet alle sites die je vaak bezoekt bij elkaar en kunt dus in één oogopslag zien waar er iets nieuws gepubliceerd is.
Het tijdargument klinkt altijd en overal goed, maar vaak doet het me niet zoveel. Vaak is er ook niets van waar. (Meestal bespaart een apparaat of programma tijd tot je eraan gewend raakt dat je tijd bespaart en de bespaarde tijd weer terug in het apparaat of programma stopt. Sinds de wasmachine wassen we veel vaker onze kleren, sinds de e-mail verbruiken we drie keer zoveel papier en moeten we zaken dubbel archiveren.) Zo ook in dit geval. Nu maakt dat wat mij betreft niet uit. Als de voordelen opwegen tegen de tijdbesparing, net als bij de wasmachine en de e-mail, is er niets aan de hand.
Umberto Eco schreef ergens dat hij baalt van moderne bibliotheken waar de bezoeker niet meer tussen de kasten mag snuffelen, maar het boek dat hij wil lezen moet aanvragen, waarop een medewerker het voor hem uit een depot haalt. Juist tijdens het snuffelen tussen de kasten deed hij de beste ontdekkingen, door iets te vinden waarvan hij niet wist dat hij het zocht. Is Netvibes niet een soort moderne bibliotheek die al het spannende surfgedrag om zeep helpt? Een doodlopende weg, of liever, want internet is geen weg, een streng bewaakte poort met maar een paar schietgaten?
Nee, want binnen de Netvibespagina laden de websites van je keuze in hun geheel. Daarbinnen ben je vrij om te gaan en staan waar je wil. Voor je het weet zit je weer met tien tabbladen open.
Je begrijpt: ík bespaar hier geen tijd mee. Integendeel, sinds mijn gepersonaliseerde startpagina zit ik eerder drie keer zo lang dan kort op het web. Hoe kan dat? Stel, je komt een leuke site tegen op internet. Normaal gesproken dacht ik: goh, leuke site, moet ik onthouden. Waarop ik hem vergat zodra ik op het rode kruisje klikte en de site weer verdween in de nullen en enen van de digitale doolhof. Tegenwoordig voeg ik de pagina toe aan mijn Netvibes en zie ik elke dag wat daar gebeurt. Zo krijg je elke dag meer te lezen en klikken. Dat geeft niet, want het zijn interessante sites. Zo niet, dan worden ze er weer vanaf geknikkerd. Je moet wat in huis hebben om op mijn Netvibes te mogen, ja!
Kortom: je blijft via één kanaal van alle kanalen op de hoogte. Het biedt een goed overzicht (ook in het bieden van een overzicht is overzichtelijkheid gewenst), en het is makkelijk te zien wat je al hebt gelezen of niet.
Dit klinkt allemaal heel saai. Gelukkig zijn er ook leuke extra’s. Daar heb ik dan weer niet zo veel mee. Behalve met de rijkswidget. Een widget is een kleine desktopapplicatie, een programmaatje dat een onderdeel vormt van een website en waar dan bijvoorbeeld steeds het actuele weerbericht in staat of waar je muziek mee kan luisteren. De rijkswidget is een applicatie van het Rijksmuseum en het is anders dan je misschien op het eerste gehoor zou denken, een zeer coole widget.
Elke dag verschijnt er in de widget een kunstwerk uit de collectie van het Rijksmuseum, dat je kunt vergroten. Op de achterkant van het werk – en dat verhoogt het schatgraversgevoel, dat er op de achterkant van een schilderij een geheime boodschap alleen voor jou staat – staat een korte toelichting. Door op een pijltje te klikken draait het kunstwerk zich om, zodat je kunt ontdekken wat er letterlijk en figuurlijk achter schuilgaat.
Wat doe je dus? Eerst bekijk je vluchtig het doek, leest de naam en tralala. Dan draai je hem om en lees je de toelichting. Laat hem terug draaien en bekijkt hem nog eens aandachtig. Voor je het weet kijk je gemiddeld één keer per week aandachtig naar een kunstwerk – van schilderijen en bronzen beelden tot brokaten jurken en Venetiaans kristal.
In een museum schijnen mensen gemiddeld negen seconden aan een werk te besteden. Met de rijkswidget is dat al gauw een minuut. Dat klinkt weinig, maar het is een stijging van ruim 600 procent. (Heel kort naar een kunstwerk kijken geldt over het algemeen niet als iets goeds.) Een ander voordeel is dat je het niet voor het kiezen hebt. Ik had nooit gedacht dat ik Venetiaans glas interessant zou vinden. Maar jawel! Wanneer je nieuwsgierig bent geworden (en dat kan haast niet anders) en naar de website van het Rijks gaat, kom bovendien je op een prachtig vormgegeven, duidelijk geheel, waar heel wat zogenaamd moderne instellingen een puntje aan kunnen zuigen.
Zo kan het dus gebeuren dat het zogenaamd vluchtige en oppervlakkige medium dat mensen berooft van hun concentratievermogen, waar alles wordt weggeklikt als het niet snel genoeg boeit, de aandacht voor een kunstwerk zes keer langer vast weet te houden dan de ouderwetse analoge manier. En dat weer allemaal dankzij een ‘gepersonaliseerde startpagina’ als Netvibes, want je moet die widget toch ergens kwijt. Die pagina geeft je de mogelijkheid stil te staan op het web – paradoxaal genoeg een grote stap vooruit in de digitale revolutie.
De rijkswidget was de eerste museumwidget ter wereld en is een grandioze uitvinding. Daarmee ontdoet het museum zich ook meteen van zijn stoffige imago om rechtstreeks aan te kloppen bij een jongere generatie. Alleen een beetje jammer dat die klungelende ambtenaren er steeds voor zorgen dat we nog jaren moeten wachten voor we de kunstschatten weer in het echt kunnen aanschouwen. Het moderne, hippe en toch diepgaande en niet-door-de-knieën imago dat het Rijks met de widget opbouwt, verdwijnt zo meteen weer in het aardedonker van de bodemloze bouwput aan het Museumplein. Een gemiste kans.