Tag: athenaeum
-
Vrijheid, gelijkheid, identiteit: recensie van Mens/onmens van Bas Heijne
Bas Heijne zet met Mens/onmens zijn onderzoek naar identiteit en onze verhouding daartoe voort, zoals hij eerder deed in Onredelijkheid, Moeten wij van elkaar houden en Onbehagen. Wat betekent het om mens te zijn? In de hedendaagse mediamaatschappij lijken we een speelbal van onze emoties geworden – en dus van hen die die emoties weten te […]
-
De dwaze obsessie nuttig te willen zijn: Cioran, Een kleine filosofie van het verval
Wie de inhoudsopgave van Een kleine filosofie van het verval van E.M. Cioran opslaat, wordt meteen voorbereid op een bepaalde filosofische leeservaring: ‘Oefeningen in ontbinding’ heet de eerste afdeling, en daaronder volgen: ‘Genealogie van het fanatisme’, ‘De anti-profeet’, ‘Op het kerkhof van de definities’, tot onderaan de pagina, ‘De reactionaire engelen’, ‘Bekommerd om fatsoen’, ‘Het […]
-
Kierkegaard. Een inleiding in zijn leven en werk – Geert Jan Blanken
5 mei 2013 is de tweehonderdste geboortedag van de Deense filosoof Søren Kierkegaard, wat ongetwijfeld aanleiding zal geven tot lezingen, boeken en artikelen. Ambo publiceert alvast Kierkegaard. Een inleiding in zijn leven en werk van Geert Jan Blanken. En voor 2013 staan bij Uitgeverij Damon, die een uitmuntend uitgegeven Kierkegaardreeks heeft, Opbouwende toespraken in verschillende […]
-
Susan Sontag – Zoals de geest gebonden is aan het vlees
Zoals de geest gebonden is aan het vlees (As Consciousness is Harnessed into Flesh), het tweede deel van de dagboeken van Susan Sontag, leest als een karakterstudie. Een impliciete zelfanalyse via de analyse van anderen – vooral minnaressen – en van de allergrootste abstracties: Amerika vs. Europa, katholicisme vs. protestantisme vs. jodendom. Dat klinkt verstrekkend […]
-
J.M. Coetzee en Paul Auster – Een manier van vriendschap. Brieven 2008-2011
Twee literaire grootheden van de afgelopen decennia, J.M. Coetzee en Paul Auster, ontmoeten elkaar, gek genoeg pas in 2008. Het is een ontmoeting die meteen vruchten afwerpt. Coetzee stelt Auster voor een briefwisseling te beginnen. Die wil wel, maar dan ‘niet alleen eettafelgesprekken – iets rigoureuzers’. Het resultaat is nu, na drie jaar heen en […]
-
Piet Calis – Literaire vriendschappen en andere misverstanden
Literaire vriendschappen en andere misverstanden is de titel van Piet Calis’ gelegenheidsuitgave voor de Boekenweek. Het is niet een overzicht van illustere koppels als Willem Kloos en Jacques Perk of Ter Braak en Du Perron, maar een bundeling van portretten van 62 ‘literaire vrienden’ van de literatuurwetenschapper. Al die schrijvers – en een heel enkele schrijfster […]
-
Jaap van Ginneken – Het enthousiasmevirus
‘Stemmingsbesmetting’: met dat woord duidt Jaap van Ginneken, massapsycholoog en schrijver, een heel aantal fenomenen, van Occupy en plotselinge verschuivingen in de publieke opinie tot teamgeest op de werkvloer. Door de sociale media en mobiel internet doet stemmingsbesmetting zich nog vaker en sneller voor. Nieuwe wetenschappelijke inzichten in bijvoorbeeld werking van spiegelneuronen in de hersenen […]
-
Antoine de Kom – Het misdadige brein. Over het kwaad in onszelf
Verdachte H. loopt met de psychiater die hem onderzoekt door de tuin van de instelling waar hij wordt vastgehouden op verdenking van moord. H. heeft geen stoornis, concludeert Antoine de Kom, de psychiater. Hij lijdt aan een patstelling: ‘zijn en/of niet-zijn’. Dat klinkt bekend. H. is Hamlet, een van de tien ‘wereldberoemde misdadigers’ die Antoine […]