Geplaatst op

Das Neue Alphabet / Det nya alfabetet / The new alphabet

Begin dit jaar was ik in Berlijn om de openingsconferentie te bezoeken van het nieuwe meerjarige programma Das Neue Alphabet / The New Alphabet. Ik had het plezier daar te kunnen bijkletsen met Andreas Engström, redacteur bij onder andere Critical Point, die me overhaalde om een stukje te typen over de bijeenkomst. Inmiddels vertaald en gepubliceerd in het Zweeds: Det nya alfabetet – vad är det, och hur många? / The new alphabet – what is that, and how many?

De Engelse versie is ook hieronder te lezen. “Das Neue Alphabet / Det nya alfabetet / The new alphabet” verder lezen

Geplaatst op

What’s going on? Het essay in de wereld

Bij de presentatie van De wereld in jezelf: De Nederlandse en Vlaamse literatuur van de 21e eeuw in zestig essays, 7 februari 2019, Spui25. 

Ik wil beginnen met een paar brokstukken aan u te vertellen, lapidaria uit de afgelopen maanden die in een zeker verband met elkaar lijken te staan. Een essayistisch verband hoop ik. Of dat dan ook nog iets belangwekkends over het essay zegt, moet straks maar blijken. “What’s going on? Het essay in de wereld” verder lezen

Geplaatst op

Verschenen: collectie Brainwash-artikelen ‘Dat kan beter!’

In de zomer van 2017 was ik te gast bij Brainwash radio, waar ik een column uitsprak die – zo ontdek ik nu – nooit op mijn website is verschenen dan wel gearchiveerd. Nu is het ideale moment om dat alsnog te doen, aangezien hij is opgenomen in de bundel ‘Dat kan beter! Nieuwe ideeën over geluk, gelijkheid, vooruitgang en meer’, met stukken van binnen- en buitenlandse filosofen, psychiaters, antropologen, sociologen, journalisten en historici. Ingeklemd tussen Susan Neiman en Naomi Klein vind je mijn bijdrage. Dat kan slechter!

Terugluisteren van de radio-uitzending kan hier.

Hoe tech-bedrijven het basisinkomen gebruiken voor hun eigenbelang

“Verschenen: collectie Brainwash-artikelen ‘Dat kan beter!’” verder lezen

Geplaatst op

Stretches: text @ Hyaline Hide

Wouter Venema vroeg me een tekst te schrijven bij zijn nieuwe tentoonstelling getiteld Hyaline Hide (samen met Lisa Reitmeier), te zien in de galerie Rianne Groen.

Het werd een hybride van gesprekken die we voerden in de loop van een paar weken. Titel: Stretches. Lees de tekst hier.

 

Wouter Venema & Lisa Reitmeier – Hyaline Hide
10 November – 22 December 2018

Geplaatst op

Échappement: twee maanden in het Van Doesburghuis

‘Er is ook een piano (merk Sellier) aanwezig.’

De tijd dat ik met regelmaat pianospeelde ligt al meer dan tien jaar achter me. Soms mis ik het, de samenkomst van lichaam en geest waar het om vraagt en de vergetelheid die die samenkomst je even kan geven. Ik besloot wat van mijn oude bladmuziek mee te nemen naar het Van Doesburghuis, waar ik twee maanden zou verblijven. Dat moest genoeg tijd zijn om weer wat oefening te krijgen en het zou een goede manier zijn om de gedachten te verzetten tussen het schrijven door. Een van de laatste stukken die ik had gespeeld was ‘Clair de lune’ van Débussy. Romantisch en ook supermodern – passend, daarom, bij een residentie in de atelierwoning.

Lees verder bij het Letterenfonds: Échappement

Geplaatst op

‘Terug naar Twin Peaks’: een essay als poging tot demonenuitdrijving

In de donkere winterdagen van dit jaar was ik enkele weken ondergedompeld in Twin Peaks, om – eindelijk – eens dat stuk te schrijven dat ik al jaren heb willen schrijven en waar de uitnodiging van de redactie van Psychoanalyse en Cultuur de uitgelezen gelegenheid toe bood. Inmiddels is mijn essay verschenen in de bundel Oog om oog: Psychoanalyse en tv-series.

Uit de inleiding:

Begin jaren negentig was Miriam Rasch als dertien-, veertienjarige mateloos gefascineerd door de door haar als eng beleefde televisieserie Twin Peaks en het eveneens enge dagboek van Laura Palmer. Ook al is de nadruk vijfentwintig jaar later verschoven naar een eerder esthetische dan griezelige aanpak, een aan Twin Peaks gekoppelde nachtmerrie over een zwembad bleek pardoes teruggekeerd. Rasch reflecteert in haar bijdrage op de lynchiaanse angst die zich op het snijvlak van het leven van alledag en het net-niet-van-deze-wereld- zijnde manifesteert. Zij bespreekt een reeks aan tropen, zoals het witte paard in de huiskamer, het repeterende geluid van de plafondventilator, de bosrand, het trapgat en het onverklaarbare van elektriciteit. Dit lynchiaanse universum waarin special agent Dale Cooper als een ‘Dweller on the Threshold’ opereert, blijft fascinerend, omdat het de kijker geen puzzel met oplossingen aanreikt, maar Twin Peaks biedt een kaart die verscheidene parallelle tijdsruimtes beschrijft.

Oog om oog, met daarin nog vele andere essays over tv-series is verschenen bij Garant.

Geplaatst op

Over de vrouwelijke filosofie van Luce Irigaray

Voor De Groene Amsterdammer schreef ik onlangs over filosofe en psychoanalytica Luce Irigaray, in het bijzonder over Dit geslacht dat niet (één) is.

Ik stel me zo voor dat Luce Irigaray bij zulke hardnekkige ‘macho-mythes’ zin heeft om de straat op te gaan met een kartonnen bord in de hand zoals dat van de oudere dame die werd gefotografeerd bij een protest tegen het verscherpen van abortuswetgeving: ‘I can’t believe I still have to protest this fucking shit.’

Lees het tiende deel van de Feministische Leeslijst hier: ‘Vrouwspreken’ met trotslippen

Geplaatst op

Mens vs. machine, een avonturenverhaal over vertaalmachines, The Last Samurai van Helen DeWitt en poëzie (in rekto:verso)

Helen DeWitt

Technologie mag de mens steeds verder in een hoek duwen, met slimme apparaten en robots die ons werk overnemen. Maar wij hebben taal, hét teken van onze superioriteit over de rest van de wereld. Daarom is het best schrikken als machines zelf een taal ontwikkelen. Ziedaar onze ultieme kwetsbaarheid: in talige intelligentie voorbijgestoken worden door computers. Of geven we ons te snel gewonnen?

Lees verder op rekto:verso: Mens vs. machine, een avonturenverhaal

Geplaatst op

Divide and conquer: the future of online criticism

The Digital Critic: Literary Culture Online – a review

OR Book Going Rouge

Originally published on The Art of Criticism project website.

‘Online, everyone is a critic – but only insofar as everyone is also a consumer.’ A cynical, but prescient quote from Robert Barry’s essay in the 2017 collection The Digital Critic: Literary Culture Online which dives into ‘the changing conditions of criticism in a digital age’. The seventeen essays in this book raise important questions: What impact has the internet had in the field of criticism? Has the internet age brought out any truly new forms of critique, or does it all just come down to marketing? Does criticism still exist at all?

I: Blurred lines “Divide and conquer: the future of online criticism” verder lezen

Geplaatst op

Update: Essay in de Revisor – nu online

cover

[Oorspronkelijk gepubliceerd 11 september 2016]

Op 1 april mocht ik in de Westerkerk optreden als voorprogramma van het denkbeest uit Ljubljana, Slavoj Žižek, ter gelegenheid van de G10 van de economie en filosofie. In het essay dat ik daar voorlas vertrok ik vanuit Žižeks beschrijving van een ‘event’ als een gebeurtenis die niet tot haar oorzaken is terug te voeren (heel kort door de bocht gezegd) – en probeerde te laten zien hoe dat ook iets kan verhelderen over sleutelmomenten in je eigen leven. Titel: ‘Voor en na [vul in: naam van partner, land, lichaamsdeel]’.

Omdat het beschrijven ervan al gauw saai klinkt, als de samenvatting die het in feite ook is, kun je maar beter het essay gewoon lezen. En! Dat kan nu ook, want het is opgenomen in het jongste nummer van de Revisor. Daar ben ik trots op, want al sinds mijn jongste studentenjaren wilde ik al eens in de Revisor staan. En nu is het zover. Een event!

Te koop bij de boekhandel of online.

Update: de jaargang van Revisor (2016, ik sta op pp. 34-37) is nu geüpload naar de dbnl, dus dat betekent dat het essay daar online te lezen is en daarom ook hieronder gearchiveerd wordt. “Update: Essay in de Revisor – nu online” verder lezen